Iedereen die ooit met mentale klachten naar de huisarts is gestapt, herkent het misschien: de tijd is kort, de klachten zijn complex en jouw verhaal voelt te groot om in tien minuten te vertellen. De huisarts luistert, stelt gerichte vragen, denkt mee in diagnoses of behandelingen. Maar hoe graag hij of zij ook zou willen, er is zelden ruimte om écht jouw hele verhaal te horen. En precies daar ontstaat de behoefte aan iets anders: een aanvullend narratief onderzoek.

Bij NLT Lab hebben we hiervoor een traject ontwikkeld dat huisartsen en patiënten ondersteunt bij het verkrijgen van meer inzicht in het verhaal achter de klacht. Want psychisch ongemak ontstaat zelden los van de context. Het is verbonden met gebeurtenissen, overtuigingen, patronen en verwachtingen die je met je meedraagt. Door dit verhaal zorgvuldig in kaart te brengen, ontstaat er niet alleen ruimte voor begrip, maar ook richting voor herstel.

Het eerste contact: waar begin je?
Stel: je loopt al langere tijd met mentale klachten die je dagelijks functioneren beïnvloeden. Je kunt je niet goed concentreren, bent prikkelbaar, voelt je leeg en vermijdt gesprekken over hoe het met je gaat. Op je werk maak je fouten, thuis trek je je terug. Je voelt je moe, opgebrand — misschien zelfs zonder dat je weet waarom. Op een gegeven moment kom je bij de huisarts terecht.

De huisarts signaleert de ernst, maar merkt ook dat er méér speelt dan alleen de symptomen. Er is behoefte aan een vollediger beeld: hoe ben je hier gekomen? Wat is er in je leven gebeurd? Welke patronen keren telkens terug? Op dat moment kan de huisarts je verwijzen naar NLT Lab voor een aanvullend narratief onderzoek.

Afb: Poster in de wachtkamer van de huisarts

Wat houdt aanvullend narratief onderzoek in?
Het aanvullend narratief onderzoek is géén therapie. Het is een verdiepend onderzoek, bedoeld om jouw verhaal helder en gestructureerd in kaart te brengen. Het onderzoek wordt afgenomen in een veilige, rustige ruimte waar je zonder tijdsdruk mag vertellen wat jij wilt vertellen. We stellen open vragen over je klachten, je levensloop, gebeurtenissen, relaties en overtuigingen. Wat voel je? Waar heb je last van? Wat gebeurde er precies?

Indien relevant brengen we je familieachtergrond in kaart via een genogram. Dit is een visuele weergave van familiebanden, gebeurtenissen en relaties over meerdere generaties. Zo’n overzicht laat vaak patronen zien die je zelf niet direct zou benoemen, maar die wel invloed kunnen hebben op je denken en voelen. Denk aan hechtingsproblematiek, complexe familiewaarden, afwezigheid, zorgrollen of loyaliteiten.

Na het eerste gesprek wordt jouw verhaal volledig getranscribeerd. Dit krijg je terug, zodat je het kunt nalezen. Lezen is anders dan vertellen: het helpt om afstand te nemen, nieuwe inzichten op te doen en details aan te vullen of corrigeren. Pas wanneer jij het gevoel hebt dat jouw verhaal klopt, starten we met de analyse.

Dominante kaders en betekenisgeving
In de analyse brengen we jouw dominante mentale kader in kaart: terugkerende gedachten, gevoelens en gedragingen die je functioneren negatief beïnvloeden. Vaak zijn ze ooit ontstaan als beschermingsmechanisme, maar werken ze nu belemmerend. Denk aan verstorende overtuigingen, aannames of culturele waarden. Soms gaat het om gedrag dat opvalt of niet goed te verklaren is — een houding die je ongemerkt vastzet.

Na jouw goedkeuring wordt het verslag gedeeld met de huisarts, die dit kan gebruiken om een beter gefundeerd behandeltraject te bepalen. Soms is therapie wenselijk, soms coaching, soms een pauze — maar het uitgangspunt is steeds: jouw verhaal bepaalt de richting, niet alleen de klacht.

Voor wie
Een aanvullend narratief onderzoek is bedoeld voor mensen die vastlopen in hun dagelijks functioneren en op zoek zijn naar inzicht in het verhaal achter hun klachten. Het is met name geschikt voor situaties waarin de klacht niet op zichzelf staat, maar verweven is met persoonlijke geschiedenis, sociale context of terugkerende patronen. Denk bijvoorbeeld aan:

• Werkgerelateerde psychische klachten, zoals burn-out, stress of pestgedrag. Het onderzoek helpt om zichtbaar te maken welke overtuigingen, rollen of verwachtingen op de werkvloer meespelen en hoe grenzen zijn verschoven of genegeerd.
  .
• Depressieve klachten, waarbij het vaak lastig is om woorden te geven aan wat er precies speelt. Door het verhaal rustig en volledig te vertellen, ontstaat ruimte om te onderzoeken waar de zwaarte vandaan komt.
  .
• Angstklachten, zeker wanneer ze niet alleen om situaties draaien, maar ook samenhangen met perfectionisme, controle, faalangst of eerdere ervaringen waarin onveiligheid een rol speelde.
  .
• Verlies en rouw, als het verlies niet verwerkt lijkt te worden, of wanneer er sprake is van oud verdriet dat doorwerkt in het heden.
  .
• Persoonlijkheidsproblematiek, waarbij hardnekkige patronen in denken, voelen of relaties centraal staan. Het onderzoek kan helpen om de oorsprong van deze patronen te begrijpen, zonder direct te problematiseren.
  .
• Relatieproblemen, die niet altijd voortkomen uit communicatie alleen, maar vaak verbonden zijn met diepere overtuigingen over veiligheid, nabijheid of afwijzing.

In al deze gevallen biedt het narratief onderzoek een veilige ruimte om het geheel te verkennen — met als doel om inzicht, overzicht en nieuwe richting te vinden.

Wat zijn de voordelen?

Voor jou als patiënt:

1. Je krijgt de ruimte om je volledige verhaal te vertellen — zonder tijdsdruk of oordeel.
   .
2. Je ontwikkelt inzicht in hoe jouw klachten zich verhouden tot je leven, relaties en overtuigingen.
   .
3. Het helpt om opnieuw grip te krijgen: niet door snelle oplossingen, maar door betekenisvolle reflectie.
   .
4. Je kunt het verslag gebruiken als basis voor vervolgstappen: in therapie, werk, of persoonlijke keuzes.

Voor de huisarts:

1. Je krijgt een breed en zorgvuldig beeld van de sociaal-psychologische context van de patiënt.
   .
2. Het ondersteunt de diagnostiek, zeker bij complexe of onduidelijke klachten.
   .
3. Het voorkomt over- of onderbehandeling doordat het verhaal richting geeft.
   .
4. Het bespaart tijd op de lange termijn, doordat eerdere trajecten beter worden afgestemd.

Praktisch
Het aanvullend narratief onderzoek kost € 350,-. Wanneer je aanvullend verzekerd bent voor psychosociale zorg, worden de kosten (deels) vergoed door je zorgverzekeraar.

Waarom NLT-Lab
NLT Lab werkt zorgvuldig, professioneel en transparant. Als organisatie zijn we:

Aangesloten bij de Nederlandse Associatie voor Psychotherapie (NAP)
Dit betekent dat we werken volgens de ethische beroepscode en kwaliteitsrichtlijnen van de NAP. Voor jou als cliënt geeft dit de zekerheid dat je werkt met een erkende en bekwame zorgverlener.

Geregistreerd zorgbedrijf onder toezicht van de WKKGZ (Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg)
Dit waarborgt dat je recht hebt op veilige zorg, heldere communicatie en een onafhankelijke klachtenregeling. Zorgvuldigheid en kwaliteit zijn wettelijk geborgd.

AGB-geregistreerd zorgverlener
Dankzij deze registratie worden onze diensten erkend binnen het zorgsysteem, wat voor jou als cliënt betekent dat vergoeding via de aanvullende verzekering mogelijk is, afhankelijk van je polis.

Tot slot
Een diagnose kan richting geven. Maar een verhaal geeft betekenis. Door jouw verhaal in kaart te brengen, ontstaat ruimte voor inzicht, nuance en herstel. Niet omdat er een pasklare oplossing is, maar omdat je weer zeggenschap krijgt over wat er met je gebeurt. En dat begint met één vraag: Wat is jouw verhaal?

Vraag je huisarts gerust naar de mogelijkheid van een aanvullend narratief onderzoek bij NLT Lab.