De veilige setting van de praktijkruimte is niet altijd voldoende om duurzaam herstel op de werkvloer te waarborgen. Het verschil tussen een reflectieve sessie en de hectiek van alledag is groot. Om die reden is er aanvullend het Herstelplan op de werkvloer ontwikkeld, waarbij gezonde copingstrategieën en sociale interactie actief worden ondersteund. In dit artikel leg ik uit wat de uitgangspunten van dit plan zijn, wat het oplevert en waar de beperkingen liggen.

Door Rob Wilders, psychosociaal therapeut

De werkelijkheid van herstel op de werkvloer
Herstellen van psychische klachten stopt niet bij de laatste therapiesessie. Zeker in werksituaties is herstel vaak een zaak van maanden, waarin vertrouwen, samenwerking en sociale interacties opnieuw opgebouwd moeten worden. In de praktijk merken we dat collega’s en werkgevers vaak verwachten dat bij terugkeer ‘de problemen’ voorbij zijn. Helaas is dat een illusie. Werknemers moeten leren omgaan met spanning, grenzen stellen, fouten erkennen en zich kwetsbaar durven opstellen. Dit vraagt oefening, tijd en vooral een veilige omgeving.

Tegelijkertijd heeft de werkgever de wens om vooruit te kunnen. De financiële druk speelt hierbij mee: sinds 1991 wordt burn-out als werkgerelateerd gezien, waardoor psychische behandelingen vanuit de basisverzekering niet vergoed worden. Werkgevers investeren in herstelzorg, maar zien dat een werknemer na behandeling vaak nog niet volledig inzetbaar is. Dit leidt regelmatig tot spanning en onbegrip. Het herstelplan op de werkvloer brengt beide perspectieven bij elkaar.

Herstelplan op locatie: opzet en werkwijze
Het herstelplan op locatie is ontwikkeld om werknemers te ondersteunen bij hun re-integratie en om sociale interacties en samenwerking op de werkvloer actief te begeleiden. Het traject bestaat uit een periode van acht weken, waarin wekelijks vier uur wordt gewerkt aan het versterken van gezonde copingstrategieën, sociale vaardigheden en communicatie.

Individuele reflectie- en evaluatiegesprekken
Elke week start met een individueel gesprek tussen werknemer en therapeut. In deze sessie wordt stilgestaan bij de ervaringen van de afgelopen week: wat ging goed, waar lagen de uitdagingen, wat is er geleerd, en wat kan volgende keer anders? Dit gesprek biedt de werknemer ruimte om gedachten en gevoelens te ordenen, inzicht te krijgen in onderliggende overtuigingen en bewuster om te gaan met stress en sociale spanningen.
Voordeel: Door wekelijks te reflecteren, krijgt de werknemer grip op zijn of haar gedrag en wordt de regie over het eigen herstel versterkt.

Dialooggesprekken met collega’s
Naast het individuele gesprek vinden er wekelijks twee dialooggesprekken plaats waarin de werknemer samen met een collega in gesprek gaat. Deze gesprekken worden begeleid door de therapeut en zijn gericht op het verkrijgen van inzicht in de samenwerking, het bespreken van knelpunten en het verkennen van verschillende perspectieven. Er is ruimte om gevoelens te uiten, verwachtingen uit te spreken en wederzijds begrip te bevorderen.
Voordeel: Door deze gesprekken ontstaat ruimte voor herstel van vertrouwen, verbetering van communicatie en versterking van onderlinge samenwerking.

Verslaglegging en terugkoppeling
Na iedere sessie worden de belangrijkste inzichten en afspraken vastgelegd in een kort verslag. Deze verslagen worden besproken en gevalideerd door de betrokkenen. Na toestemming van de werknemer worden de gespreksverslagen periodiek gedeeld met de direct verantwoordelijke binnen de organisatie. Dit maakt de voortgang inzichtelijk en biedt houvast om gemaakte afspraken na te leven.
Voordeel: Transparantie, gedeelde verantwoordelijkheid en het voorkomen van misverstanden over wat besproken en afgesproken is.

Wanneer niet geschikt
Het herstelplan op de werkvloer biedt een praktische en laagdrempelige manier om psychische klachten in de context van werk aan te pakken. De kracht zit in de combinatie van individuele reflectie, sociale interactie en concrete gedragsafspraken. Tegelijkertijd is het belangrijk om te onderkennen dat niet iedere werknemer gebaat is bij deze aanpak. Voor sommigen kunnen de onderliggende klachten complexer zijn en is aanvullende of intensievere begeleiding nodig.Het traject vraagt bovendien reflectief vermogen en bereidheid om open te communiceren. Wanneer een werknemer daartoe (nog) niet in staat is, kan dit plan te confronterend zijn. Indien tijdens het traject blijkt dat de psychische klachten ernstiger van aard zijn, zal in overleg met de werknemer contact worden gezocht met de bedrijfsarts of huisarts.

Investering
Het herstelplan op de werkvloer vraagt om een investering van tijd, aandacht en middelen. Voor werkgevers kan dit op het eerste gezicht een forse uitgave lijken. Toch moet deze investering worden afgezet tegen de kosten van langdurig verzuim, productiviteitsverlies, kwaliteitsvermindering en eventuele vervangingskosten. Wanneer zowel werkgever als werknemer de intentie hebben om samen verder te gaan, is dit traject een waardevolle investering in duurzaam herstel. Bovendien levert het traject, door de gesprekken en verslagen, waardevolle inzichten op die bijdragen aan een gezondere organisatiecultuur en effectievere samenwerking.

Tot slot
Herstelzorg op de werkvloer vraagt om een aanpak die veilig, gestructureerd en doelgericht is. Dit herstelplan biedt werknemers de gelegenheid om hun verhaal te delen, belemmerende patronen te doorbreken en te oefenen met nieuwe copingstrategieën. Door herstel te combineren met dialoog, samenwerking en concreet gedrag, ontstaat ruimte voor zowel persoonlijke groei als een gezonde werkvloer waarop met vertrouwen en plezier samengewerkt kan worden.

Vrijblijvende kennismaking:
Benieuwd wat narratieve therapie voor jou kan betekenen? Neem vrijblijvend contact op voor een kennismakingsgesprek. Samen bekijken we hoe we jouw verhalen kunnen onderzoeken en hoe je ruimte kunt maken voor nieuwe perspectieven.