Iedereen wenst zich om lekker in een flow te komen

De wereld veranderd snel. De grenzen tussen werk en privé vervagen en digitale verbindingen overspoelen ons voortdurend met nieuwe informatie. De constante prestatiedruk en voortdurende vergelijking met anderen, ingegeven door sociale netwerken, zijn een uitdaging voor ons zelfbeeld. Het creëert een klimaat waarin behoud van mental welzijn een strijd kan zijn die we dagelijks ervaren. De Narrative Learning Transformation, NLT-methode laat je op verhaal komen en geeft inzicht in je eigen narratief. Gericht op het herstellen van je geestelijk welzijn. In dit artikel lees je meer hierover.

Amsterdam, 28 november 2023. Door Rob Wilders, narratief analist.

Ons diepste innerlijk
Geestelijk welzijn wordt ook wel de kern van ons diepste innerlijk genoemd. Het verwijst naar de staat van je mentale en emotionele gezondheid. Het omvat het vermogen om positief te denken, veerkrachtig te zijn, een zinvolle relatie met anderen te onderhouden, productief te zijn en je aan te passen aan veranderingen en uitdagingen in je leven. Het gaat ook over het hebben van een gevoel van doel en het vermogen om te genieten en voldoening te vinden in je dagelijks functioneren. Het stelt ons in staat om met stress om te gaan, effectief te werken en betekenisvolle relaties te smeden voor een zinvol bestaan. Wanneer ons geestelijk welzijn lijdt, dan dit zowel mentale als fysieke gezondheidsproblemen veroorzaken.

De oorzaken van een verstoord geestelijk welzijn
Er zijn veel oorzaken die ons geestelijk welzijn kunnen verstoren. Langdurige stress, traumatische gebeurtenissen, aanhoudende negatieve gedachten en mentale gezondheidsproblemen zoals depressie en angst kunnen allen bijdragen aan een verstoring van je geestelijk welzijn. Ongezonde leefgewoonten, zoals slechte voeding, onvoldoende slaap en gebrek aan lichaamsbeweging, kunnen eveneens een negatieve invloed hebben. Daarnaast kunnen sociale factoren zoals eenzaamheid, relatieproblemen of werkgerelateerde stress bijdragen aan een verminderd geestelijk welzijn. Het is daarom belangrijk om de tekenen van een verstoring tijdig te herkennen en aan te pakken om je welzijn te herstellen en te behouden.

De gevolgen
De gevolgen van een verstoord geestelijk welzijn een behoorlijke impact op je leven hebben. Emotioneel kan het leiden tot een verhoogd gevoel van onzekerheid, somberheid, irritatie en een algeheel gevoel van ongelukkig zijn. Cognitief kunnen er geheugenproblemen, concentratiestoornissen en besluiteloosheid optreden. Sociaal kan het invloed hebben op relaties en interacties met anderen, wat kan resulteren in terugtrekking en isolatie. Op het werk kan een verstoord geestelijk welzijn de productiviteit en prestaties beïnvloeden. Bovendien kan het leiden tot lichamelijke gezondheidsproblemen, zoals slaapstoornissen, verminderde immuniteit en andere stress-gerelateerde aandoeningen.

Piekeren en je verhaal vertellen zijn twee verschillende manieren van omgaan met zorgen of mentale uitdagingen. Echter zit er een wereld van verschil tussen het effect ervan. Piekeren is een intern proces waarbij je continu angstige gedachten en zorgen herkauwt zonder tot een oplossing te komen. Het is een passieve activiteit die vaak leidt tot meer stress en angst, omdat het zich richt op mogelijke negatieve uitkomsten en ‘wat als’-scenario’s. Piekeren vindt plaats in een gesloten lus in de geest, zonder externe input of perspectief, en kan gevoelens van machteloosheid en overweldiging verergeren.

Je verhaal vertellen daarentegen is een actief proces waarbij je je zorgen deelt met iemand anders, zoals een vriend, familielid of met een narratief analist. Dit kan leiden tot nieuwe inzichten, emotionele steun en soms praktische oplossingen. Je verhaal vertellen helpt bij het structuren van je gedachten en kan leiden tot een gevoel van opluchting. Het stelt je in staat om feedback te ontvangen en je perspectief te verbreden, waardoor je beter in staat bent om oplossingen te bedenken die voorheen als onmogelijk leken. Je verhaal vertellen kan ook het gevoel van isolement doorbreken dat vaak gepaard gaat met piekeren.

Een wetenschappelijk benadering 
De NLT-methode is gebaseerd op een wetenschappelijke benadering van narratieven analyse. Het is in eind vorige eeuw ontwikkeld door het beroemde MIT – Massachusetts Institute of Technology – en was een methode om de menselijke connectie en betekenisgeving van medewerkers in bedrijven te analyseren op basis van een narratieve benadering. De methode is gebaseerd op een gedegen voorbereiding, ‘critical-event-interviewing’, gestructureerde verwerking van narratieve data, analyse, reflectie, authoring en delen. Deze methode heeft NLT-Lab gecombineerd met cognitieve gedragstherapie technieken om in te zetten bij mentale klachten en burn-out herstel.

Je eigen verhaal teruglezen
Nadat je in een veilige ruimte, zonder oordeel en onafhankelijk je verhaal hebt kunnen doen wordt dit uitgewerkt in een transcriptie. Dit is de omzetting van de audio-opname naar tekst. Waarom is dit belangrijk? Omdat het een rijke tapestry van cognitieve en emotionele processen activeert die je helpen bij het verkrijgen van zelfinzicht. Een tapestry, of tapijtwerk, is een staat bekend om zijn complexe en gedetailleerde weefpatronen. In de context van een narratieve analyse is het een metafoor voor een diepgaande en veelomvattende reeks reacties die in de geest worden gestimuleerd. Een diversiteit aan gedachten, herinneringen, gevoelens en inzichten die samen een rijkgeschakeerd patroon van mentale activiteit vormen.

Het teruglezen van je eigen verhaal dient dus als een krachtige versterker van reflectie. Het bied je de unieke mogelijkheid om de woorden die je uitgesproken hebt in alle rust te heroverwegen, waardoor je een dieper niveau van begrip en introspectie kunt bereiken.
Bovendien, wanneer je je ervaringen op papier ziet, worden ze minder abstract en meer tastbaar, wat het mogelijk maakt om ze te objectiveren. Deze objectivering is cruciaal voor het analyseren en begrijpen van je verhaal, omdat het je in staat stelt om met enige afstand naar je eigen ervaringen te kijken, alsof je een buitenstaander bent die zijn eigen verhaal probeert te ontcijferen wat er is gebeurd. Soms kan er ook voor gekozen worden om je verhaal direct terug te koppelen in de ik-vorm. Dit kan dan geen transcriptie worden genoemd. De reden hiervoor is om je nog gedachten nog meer uit te dagen, waardoor je een dieper niveau van begrip en introspectie kunt bereiken.

Verder activeert en stimuleert het actieve proces van lezen andere delen van je brein dan wanneer je luistert of spreekt. Lezen vereist een actieve betrokkenheid, waarbij begrip en herinnering essentieel zijn. Dit draagt bij aan het herstructureren van je gedachten en herinneringen. Zo kun je door het teruglezen van je verhaal tot nieuwe interpretaties komen of bepaalde aspecten van je verhaal herschrijven, wat je zelfbeeld en je toekomstige gedachtenpatronen kan verbeteren.

Tenslotte versterkt proces van teruglezen je geheugen. Het vertellen, horen en lezen vormt een herhalingscyclus die helpt om de herinnering aan het verhaal te consolideren in je langetermijngeheugen. Het kan ook dienen als een emotionele verwerkingstool, aangezien je bij het herlezen van je verhaal de emoties opnieuw kunt ervaren. Dit biedt de kans om door de gevoelens heen te werken en ze te verwerken, wat vaak een mentaal helend effect heeft.

Het teruglezen van je eigen verhaal is dus niet slechts een herhaling van wat gezegd is, maar een diepgaand proces dat reflectie, begrip, geheugenversterking en emotionele heling bevordert.

Schrijven, oplossingen creëren en delen
Na het diepgaande proces van het teruglezen en reflecteren op je eigen verhaal, waarbij je waarschijnlijk door middel van narratieve analyse een nieuw begrip en perspectief op je ervaringen hebt verkregen, volgt een actieve en creatieve fase: schrijven, oplossingen creëren en delen.

Het schrijfproces, of authoring, houdt in dat de narratief analist jouw vernieuwde inzichten omzet in geschreven verhaalvorm. Dit kan het herformuleren van zijn van je ervaringen, met een nieuwe focus op positiviteit en veerkracht. In dat geval noemen we het re-authoring. Het schrijven van je verhaal is in dat geval een constructieve manier om je ervaringen te herdefiniëren en om te zetten in een vorm die groei en verandering weerspiegelt.

De NLT-methode gaat uit van het principe van zelfbeschikking. Dit is het vermogen om je eigen keuzes te maken en je eigen leven te sturen, gebaseerd op persoonlijke waarden, voorkeuren en doelen. Dat betekent dus ook dat je, gebaseerd op de nieuwe inzichten die je hebt opgedaan, begint met het bedenken van concrete oplossingen voor je mentale problemen of uitdagingen die in je verhaal naar voren zijn gekomen. Dit omvat het stellen van doelen, het plannen van acties en het ontwikkelen van strategieën die je kunnen helpen om weer in een flow te komen die je vooruithelpt.

Tenslotte sluit de NLT-methode af met het met je herziene verhalen en oplossingen te delen met anderen. Dit kan met je psychotherapeut, maar ook met een vertrouwde vriend, of zelfs je werkgever of zakelijk partner. Delen bied je namelijk de mogelijkheid om feedback, steun en samenwerking te verkrijgen. Het kan ook de ander inspireren en aanmoedigen om zijn of eigen verhalen te heroverwegen. Het NLT-proces is gebaseerd op het bevorderen van begrip, vertrouwen en geestelijk welzijn.

Ten slotte…
In de verhalen die wij onszelf vertellen, schuilt een kracht die vaak ongezien blijft. Maar het proces van vertellen, beluisteren en dan herlezen van die verhalen kan leiden tot een verrassende transformatie van ons geestelijk welzijn. De NLT-methode van terugkijken en herinterpreteren is als een spiegel die niet alleen reflecteert, maar ook de verhalen die we leven en herleven verandert. Het biedt ons een kans om de negatieve lussen van piekeren te doorbreken en een stap te zetten richting het herstellen van ons geestelijk welzijn.

Het moedigt ons aan om actief deel te nemen aan het vormgeven van ons levensverhaal, met een nieuwe focus op mogelijkheden en veerkracht. Zo wordt de NLT-methode een reis die verder gaat dan het enkel vertellen van je verhaal. Het is een weg naar zelfbeschikking, naar het heroveren van de controle over het eigen narratief, en uiteindelijk, naar een hersteld gevoel van geestelijk welzijn. Het nodigt je uit om niet alleen je verhaal te vertellen, maar dit verhaal ook te leven met een hernieuwd gevoel van doel en richting.